一、模块概述
客户管理模块是美菜生鲜系统的核心组成部分,主要负责客户信息的集中管理、客户分类、互动记录、权限控制等功能,旨在提升客户服务质量和运营效率。
二、功能架构设计
1. 客户信息管理
- 基础信息:客户名称、联系人、联系方式、地址、企业规模等
- 分类标签:按规模(餐饮企业/个体商户)、采购频率、订单金额等维度分类
- 资质管理:营业执照、食品经营许可证等电子档存储
- 信用评级:基于历史订单的履约情况自动评分
2. 客户交互管理
- 沟通记录:电话、微信、邮件等沟通历史
- 拜访记录:线下拜访时间、内容、结果
- 投诉建议:客户反馈的收集与处理跟踪
- 满意度调查:定期发送满意度问卷并统计结果
3. 客户分析功能
- RFM分析:最近购买时间、购买频率、购买金额分析
- 采购偏好:常购商品、采购时段、价格敏感度分析
- 流失预警:基于采购频次下降的预警机制
- 价值评估:客户生命周期价值(CLV)计算
4. 权限与安全
- 数据隔离:不同区域/业务员的客户数据访问权限
- 操作日志:记录客户信息的修改历史
- 数据加密:敏感信息加密存储
三、技术实现方案
1. 后端架构
```java
// 示例:客户实体类
@Entity
@Table(name = "customer")
public class Customer {
@Id
@GeneratedValue(strategy = GenerationType.IDENTITY)
private Long id;
private String name;
private String contactPerson;
private String phone;
private String address;
private Integer creditScore;
private Date registerDate;
@ManyToOne
private CustomerType type; // 客户类型
@OneToMany(mappedBy = "customer")
private List orders;
// getters & setters
}
// 示例:客户服务接口
public interface CustomerService {
Customer createCustomer(CustomerDTO dto);
Customer updateCustomer(Long id, CustomerDTO dto);
Page findCustomers(CustomerQuery query);
Customer getCustomerDetail(Long id);
void calculateCreditScore(Long customerId);
}
```
2. 前端实现
- 客户列表页:支持多条件筛选、批量操作
- 客户详情页:展示完整客户信息及交互记录
- 客户编辑页:表单验证、数据联动
- 数据分析看板:可视化展示客户价值分布
3. 数据库设计
```sql
CREATE TABLE customer (
id BIGINT PRIMARY KEY AUTO_INCREMENT,
name VARCHAR(100) NOT NULL,
contact_person VARCHAR(50),
phone VARCHAR(20) NOT NULL,
address VARCHAR(255),
credit_score INT DEFAULT 100,
register_date DATETIME NOT NULL,
type_id BIGINT,
status TINYINT DEFAULT 1 COMMENT 1-正常 0-禁用,
FOREIGN KEY (type_id) REFERENCES customer_type(id)
);
CREATE TABLE customer_interaction (
id BIGINT PRIMARY KEY AUTO_INCREMENT,
customer_id BIGINT NOT NULL,
interaction_type TINYINT NOT NULL COMMENT 1-电话 2-拜访 3-邮件 4-其他,
content TEXT,
interaction_time DATETIME NOT NULL,
operator_id BIGINT NOT NULL,
FOREIGN KEY (customer_id) REFERENCES customer(id)
);
```
四、核心功能实现
1. 客户信用评分算法
```java
public void calculateCreditScore(Long customerId) {
Customer customer = customerRepository.findById(customerId)
.orElseThrow(() -> new RuntimeException("客户不存在"));
// 获取最近6个月订单数据
List recentOrders = orderRepository.findByCustomerIdAndOrderDateAfter(
customerId, LocalDate.now().minusMonths(6));
// 评分规则
int score = 100; // 基础分
// 逾期订单扣分
long overdueCount = recentOrders.stream()
.filter(o -> o.getStatus() == OrderStatus.OVERDUE)
.count();
score -= overdueCount * 10;
// 订单完成率加分
long completedCount = recentOrders.stream()
.filter(o -> o.getStatus() == OrderStatus.COMPLETED)
.count();
if (completedCount > 0) {
score += Math.min(20, completedCount / 10);
}
customer.setCreditScore(score);
customerRepository.save(customer);
}
```
2. 客户价值分析实现
```python
RFM分析示例
def rfm_analysis(customers):
rfm_data = []
for customer in customers:
计算Recency(最近购买天数)
last_order_date = customer.get_last_order_date()
recency = (datetime.now() - last_order_date).days if last_order_date else 999
计算Frequency(购买频率)
frequency = len(customer.orders)
计算Monetary(消费金额)
monetary = sum(order.amount for order in customer.orders)
rfm_data.append({
customer_id: customer.id,
recency: recency,
frequency: frequency,
monetary: monetary
})
标准化处理并划分等级
... RFM分析具体实现 ...
return rfm_segments
```
五、系统集成考虑
1. 与订单系统集成:客户下单时自动更新最近购买时间
2. 与支付系统集成:获取客户支付历史用于信用评估
3. 与营销系统集成:基于客户价值推送精准营销活动
4. 与仓储系统集成:VIP客户优先配送逻辑
六、安全与合规
1. 客户数据加密存储
2. 严格的访问权限控制(基于角色的访问控制RBAC)
3. 操作日志审计
4. 符合GDPR等数据保护法规
七、实施路线图
1. 第一阶段(2周):基础客户信息管理功能开发
2. 第二阶段(3周):客户交互记录和权限控制实现
3. 第三阶段(3周):客户分析功能与可视化看板
4. 第四阶段(2周):系统集成测试与优化
八、预期效果
1. 客户信息管理效率提升60%
2. 客户流失率降低30%
3. 重点客户复购率提升25%
4. 客户服务响应时间缩短50%
该客户管理模块的实现将显著提升美菜生鲜系统的客户运营能力,为业务增长提供有力支撑。